Sống giữa bầy sói

Nguồn: FB Luân Lê

Tại sao người ta lại mời Jack Ma tới nói chuyện để truyền cảm hứng cho các bạn trẻ trên đất nước này?

Vì người ta muốn chứng minh cho các bạn thấy rằng, ở cái xứ mà các bạn chửi bới và có vẻ như căm ghét từ xương tuỷ, vẫn chê bai chế độ cộng sản TQ là ác ôn, tàn bạo và không có cơ hội để làm giàu, thì có sẵn một Alibaba nổi lên trên một nền thị trường như thế đấy.

Nó chỉ đơn giản để nói lên rằng, TQ theo mô hình đó để gây dựng được thì sao ta lại không? Và làm kinh tế thì không quan trọng thể chế, chế độ đang cai trị lắm, chắc hẳn là thông điệp đó rồi.

Rõ ràng là giữa sa mạc thì vẫn có xương rồng mọc lên và nở hoa. Nhưng giữa một mảnh đất màu mỡ thì các mầm cây cứ thế mà sinh sôi và trưởng thành, tạo nên những cánh rừng với vô số những sản vật quý báu. Và sự khác nhau giữa việc tạo ra sa mạc hay là một mảnh đất màu mỡ đó chính là dựa vào sự tồn tại của thể chế trong lòng quốc gia đó như thế nào.

Ở những quốc gia tham nhũng hàng đầu hay những đất nước đầy bất ổn như Venezuela, Mexico, Iraq, Palestine, Philippines, Myanmar,...cũng đều có những triệu phú, tỷ phú. Nhưng số người đó được bao nhiêu và dựa vào những trò làm ăn nào để có được? Dựa vào quyền lực độc tài cai trị để tham nhũng hoặc cướp đoạt mọi cơ hội của những người khác để trở nên giàu có?

Vậy nên khác biệt cơ bản là trong một thể chế tồi thì số người giàu (chân chính) sẽ quá ít, tập trung vào một số đối tượng có lợi ích thân hữu (với kẻ có quyền lực) thâu tóm những lợi ích kinh tế lớn mà không phải ai cũng có được.

Nhìn vào mấy ông nông dân chế tạo máy móc, công nghệ hoặc tình trạng làm ăn lưu manh đang hiện hữu thì thấy được những điều phải thấy ngay thôi.

Đừng ảo mộng có miếng mồi ngon hay lớn lên giữa một bầy sói mà bạn không phải là sói hoặc liên kết cùng những con sói để săn mồi.

Thị trường còn chẳng có để tạo ra công việc cho các cử nhân, thạc sỹ thì lấy đâu ra cơ hội mà đầu tư và làm lớn trong một nền kinh tế èo uột và bị thao túng như thế?