Nguồn: FB Phạm Lê Vương Các.
2018/01/08.
Nhà báo Đào Tuấn chê cô hoa hậu mới đăng quang “có làn da thâm màu bìu dái” liền bị cộng đồng mạng phản ứng mạnh, vì họ cho rằng phát ngôn này mang tính xúc phạm và kỳ thị sắc tộc.
Có người còn gọi điện đến Tổng biên tập báo Người Lao Động yêu cầu xử lý nhà báo Đào Tuấn vì những ngôn từ bình luận này.
Tôi cho rằng, các công kích đang nhắm vào Đào Tuấn chỉ là sự diễn giải mang định kiến cá nhân và suy diễn thiếu cơ sở.
Thứ nhất, về kỳ thị sắc tộc, dấu hiệu đầu tiên của phát ngôn mang tính kỳ thị sắc tộc, thì phát ngôn đó phải nhắm trực diện hoặc ám chỉ đến nguồn gốc sắc tộc. Xem qua status của Đào Tuấn chê làn da cô hoa hậu, rõ ràng chúng ta không thấy và không thể nhận biết được nguồn gốc sắc tộc của cô hoa hậu này qua việc chê bai màu da.
Bạn nào có thể cho tôi biết cô hoa hậu này có nguồn gốc từ sắc tộc nào khi đọc qua status của Đào Tuấn - nếu các bạn không tìm hiểu từ một nguồn tin khác từ trước đó hoặc sau này? Và nếu cô hoa hậu này là người Kinh thì các bạn có cho rằng status của Đào Tuấn đang kỳ thị sắc tộc Kinh hay không?
Tôi nêu câu hỏi này để các bạn thấy rằng, sự kỳ thị sắc tộc mà các bạn đang cố gán cho Đào Tuấn chỉ là sự suy diễn từ trong suy nghĩ của các bạn chỉ khi bạn biết được cô hoa hậu này là người Êđê mà thôi.
Việc chê bai màu da của Đào Tuấn rõ ràng đang nhắm đến chủ thể là một con người “thuộc giới showbiz”, chứ không hề mang nội dung con người ấy thuộc sắc tộc hay chủng tộc nào.
Vì vậy, đòi xử lý Đào Tuấn về việc kỳ thị sắc tộc là sự khiên cưỡng, vì nó theo phương pháp: “cứ bắt trước, tìm cách định tội sau”.
Thứ hai, về sự lên án xúc phạm nhân phẩm hay bôi nhọ danh dự cô hoa hậu.
Tôi không biết tự khi nào các facebooker tự đặt ra giới hạn cho các phát ngôn trên mạng nhằm mục đích bảo vệ nhân phẩm hay danh dự cho người khác? Nhưng khi quan sát sự việc, tôi nhận thấy một thực tế, những người đang nhân danh bảo vệ nhân phẩm và danh dự cho cô hoa hậu mãnh liệt nhất, lại là những người đi ném những điều tương tự vào Đào Tuấn và còn có chiều hướng tệ hại hơn.
Cái “tiêu chuẩn kép” mà các bạn đặt ra thật rất khó thuyết phục cộng đồng mạng đi đến một chuẩn mực chung trong ngôn từ, vì bạn chỉ dựa vào định kiến cá nhân mơ hồ của mình mà ngay chính bạn cũng thiếu tôn trọng về nó.
Bình luận của Đào Tuấn ví làn da cô hoa hậu như “bìu dái” cùng lắm chỉ là sự thô lỗ, khiếm nhã trong ngôn từ khi bình luận về một con người, chứ không có dấu hiệu cấu thành hành vi xúc phạm nhân phẩm hay danh dự.
Nếu ai đó muốn phê phán cho sự khiếm nhã, thô lỗ của Đào Tuấn thì hãy nên nhìn trong bối cảnh anh ta đang là nhà báo có tiếng chuyên viết hạng mục châm chọc, đả kích các vấn đề thời sự xã hội, đặc biệt là nhắm đến những nhân vật công chúng.
Để làm được điều này, Đào Tuấn cần có tự do ngôn luận!
Có thể nhiều người sẽ nói rằng, tự do ngôn luận không phải là nói sao cũng được, viết sao cũng được mà phải trong phạm vi khuôn khổ, giới hạn cho phép. Vâng, hãy chỉ cho tôi cái khuôn khổ, cái giới hạn đó như thế nào, nếu bạn không biết đối chiếu vào Luật.
Luật của chúng ta và thế giới, đều có chung tinh thần, bình luận chê bai một nhân vật trong giới showbiz sẽ không liên quan gì tới an ninh quốc gia, đe dọa cho hoà bình thế giới hay trật tự công cộng... Bình luận khiếm nhã về một nhân vật công chúng không đủ cấu thành hành vi xúc phạm nhân phẩm, danh dự hay uy tín người khác.
Nếu bất bình, bạn có quyền phê bình, chỉ trích về bình luận của Đào Tuấn, hoặc đánh giá về Đào Tuấn như cách anh ta dùng định kiến cá nhân và sự suy diễn của mình để chê bai làn da người khác. Hoặc có thể “xúi” cô hoa hậu đi kiện để toà phán xử.
Nhưng khi bạn tiến xa hơn trong việc có các hành động áp lực đòi cơ quan chức năng hành chính, hay nơi làm việc của Đào Tuấn hãy xử lý anh ta, là khi đó bạn đang có hành động tự bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận của chính bạn trong tương lai.
Vì tôi biết rằng, trong tương lai nhiều bạn sẽ có những phát ngôn ví làn da người khác như da trâu, da bò, hay một thứ gì đó còn khiếm nhã hơn cái “bìu dái”.
Bảo vệ tự do ngôn luận cho Đào Tuấn trong trường hợp này là bảo vệ cho tự do ngôn luận của chính bạn trong tương lai.
—-
Upload thêm thông điệp:
Quyền tự do ngôn luận không phải là quyền tuyệt đối, mà nó có thể bị hạn chế trong một số trường hợp nhất định, chẳng hạn như nhằm bảo vệ uy tín hoặc danh dự của người khác.
Nhưng để một phát ngôn có bị xem là sự sỉ nhục hay xúc phạm làm ảnh hưởng đến danh dự hoặc uy tín của người khác hay không, không phải là điều đơn giản về mặt pháp lý. Để kết luận cho hành vi này cần phải trải qua một quy trình tranh luận làm rõ nội dung, động cơ, mục đích, cơ sở áp dụng luật thì mới có thể kết luận được.
Thông điệp bài viết tôi muốn gửi đến các bạn rằng, đừng vội vã quy kết một phát ngôn nào đó là đang sỉ nhục hay xúc phạm người khác. Vì nếu các bạn bỏ qua quy trình pháp lý, mà chỉ dựa vào định kiến cá nhân, thì các bạn đang góp phần bóp nghẹt đến quyền tự do ngôn luận của người khác, và cả chính bạn trong tương lai. Vì nó sẽ tạo ra một tiền lệ xấu sau này, khi bạn phải đối diện với nhiều rủi ro trong việc bình phẩm diện mạo, nhan sắc về một nhân vật công chúng như giới showbiz.
——
Sắc tộc=Dân tộc (tôi dùng từ Sắc tộc thay cho từ Dân tộc thường dùng, vì tôi nghĩ từ Sắc tộc chính xác hơn.)
______________________________
No comments:
Post a Comment