Tìm cái tôi, tại sao?

Nguồn: FB Chau Doan (Đoàn Bảo Châu).

"Hôm trước gặp lại một bạn đã biết nhau mấy chục năm. Bạn ấy lấy chồng tới lần thứ 3 mà vẫn không hạnh phúc. Bạn ấy hỏi: “Thế là thế nào nhỉ? Sao tôi lận đận vậy hả bạn? Cứ tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, giờ chán rồi, có lẽ chỉ sống một mình trong quãng đời còn lại thôi.”

Tôi bảo: “Trước hết, bạn nên thấy bạn còn may mắn hơn nhiều người bởi bạn có sắc đẹp, tờ giấy li dị chưa khô mực đã có giai cặp kè bên cạnh. Có người cả đời lủi thủi sáng tối một mình. Vấn đề trước tiên bạn cần phải biết mình cần một người đàn ông như thế nào. Bạn chỉ tránh cái vỏ mà không biết bên trong là cái gì. Mà muốn biết điều ấy thì trước hết bạn cần phải hiểu bản thân, hiểu cái tôi của bạn. Đây là bài viết về việc cần thiết tìm cái tôi của mỗi người. Trong khi ấy thì Phật lại dạy bản ngã chỉ là ảo tưởng và mỗi người cần dẹp cái ngã của mình đi để hoà mình vào với mọi người. Các bạn quan niệm ra sao về việc này?

Tìm Cái Tôi, Tại Sao?

Tại sao người ta hay nói tới việc đi tìm “cái tôi” của mỗi người? Tôi ở đây, ở ngay đây, sờ sờ đây, sao phải tìm? Vấn đề là nhiều khi ta nói chữ “tôi” nhưng trong suy nghĩ và cảm nhận của ta không chắc chắn cái tôi ấy là gì, bởi vì cái tôi ấy của ta chưa được va đập, kiểm chứng và cảm nhận bởi chính ta. Cái tôi với nhiều người tới tận lúc chết vẫn còn mơ hồ, mông lung bởi đơn giản là họ chưa bao giờ có đủ thời gian để tìm kiếm nói, để soi chiếu lại mình. Điều này liên quan tới thiền định, trừ những tác dụng cao siêu, xa vời ra thì mục tiêu đầu tiên của thiền định là để toàn bộ con người ta được lắng lại, cắt đứt khỏi mọi những gì làm nhiễu, làm gián đoạn hành trình tìm kiếm cái tôi. Tìm được cái tôi, hiểu được chính bản thân mình là một bước tuy cơ bản nhưng vô cùng quan trọng trong việc tìm kiếm hạnh phúc của mỗi người, bởi đơn giản là nếu ta không hiểu ta cần gì, muốn gì, yêu gì, ghét gì thì làm sao ta có thể “phục vụ”, có thể đáp ứng được chính sự khao khát trong ta trọn vẹn được.

Điều hay gặp trong cuộc sống là nhiều khi ta tưởng một thứ gì đấy là quan trọng, là cần thiết đối với ta nhưng khi ta có nó rồi, ta bỗng nhận ra rằng cái mà ta vừa đạt được chẳng quan trọng gì, nó không khiến ta vui mừng như ta hằng tưởng tượng. Điều này, đơn giản là ta đã đi được một bước trong hành trình tìm kiếm cái tôi, nhưng bằng hành động thật. Người có khả năng quán tưởng, trong cơn thiền định có thể đưa mình tới một hoàn cảnh, có thể phóng chiếu tâm thức của mình tới một cảnh giới xa lạ để qua đó lắng nghe cảm nhận chính mình, xem sự đồng cảm của mình với cảnh giới ấy đạt được đến đâu, qua đó có thể hiểu về cái tôi của mình hơn. Người làm được điều này sẽ tránh được rất nhiều công sức, thời gian mà những người thực hành phải bỏ ra.

Đơn cử một ví dụ: Một bạn gái đặt ra nhiều tiêu chí cho một người chồng. Khi gặp gỡ nàng thầm đánh dấu vào những tiêu chí ấy. Nhưng cái list đã điền đầy mà lòng nàng vẫn lạnh tanh. Hoá ra một tiêu chí gì đó rất quan trọng mà nàng đã bỏ sót. Tới một ngày, nàng gặp một người khác, thì tâm hồn cất cánh, mọi tiêu chí trước kia bỗng mờ nhạt, chẳng quan trọng.

Bí quyết để tìm thấy cái tôi là chúng ta cần lòng dũng cảm để gạt bỏ những quan niệm sẵn có của người khác áp đặt lên mình. Đặc biệt là của những người thân xung quanh chúng ta. Chúng ta lắng nghe mọi điều nhưng đừng bao giờ coi cái gì là chân lý. Chân lý đối với họ, chứ không phải đối với ta. Ta phải tự đi tìm chân lý của mình.

Chúc các bạn tìm thấy cái tôi của mình, và như vậy thì hạnh phúc mới đến bên bạn!"